ประโยคกำกวม คืออะไร ? สรุปเนื้อหาพร้อมตัวอย่างประโยคและข้อสอบจริง

น้อง ๆ อาจจะเคยเจอประโยคกำกวม / คำกำกวมในข้อสอบหรือในชีวิตประจำวันที่ชวนให้สับสนและเข้าใจผิดอยู่บ่อย ๆ เพราะเป็นประโยคที่ตีความได้หลายอย่าง หรือบางครั้งเราอาจไม่ทันสังเกตว่าประโยคที่เราเห็นเป็นประกำกวม แล้วแบบนี้จะมีวิธีดูอย่างไร ? เพราะนอกจากเจอในชีวิตประจำวันแล้ว เรื่องประโยคกำกวมก็ยังเป็นเนื้อหาที่ออกสอบใน A-Level ภาษาไทยด้วย

เพื่อให้ทุกคนได้เข้าใจเรื่องประโยคกำกวมมากขึ้น วันนี้พี่จะพาทุกคนไปดูตั้งแต่ความหมาย ลักษณะ รวมไปถึงตัวอย่างโจทย์ A-Level ภาษาไทยเรื่องประโยคกำกวมกันเลย ใครกำลังเตรียมสอบอยู่ ห้ามพลาดเลยน้าาา

สนใจหัวข้อไหน ... กดอ่านเลย

ประโยคกำกวม คืออะไร ?

ประโยคกำกวม หมายถึง ประโยคที่สื่อความหมายไม่ชัดเจน ตีความได้มากกว่า 1 ความหมาย เมื่ออ่านหรือได้ยินประโยคกำกวมแล้ว จะสามารถตีความหมายออกไปได้หลายอย่าง เป็นหนึ่งในข้อบกพร่องในการใช้ภาษาไทย

ลักษณะของประโยคกำกวม

น้อง ๆ รู้ไหมว่าในหลักภาษาไทยมีผู้บัญญัติประเภทของประโยคกำกวมไว้มากมายเลย แต่สำหรับบทความนี้ พี่จะขอ
นำเสนอประโยคกำกวมในระดับประโยคและระดับคำ ซึ่งเคยออกสอบใน A-Level และ 9 วิชาสามัญของวิชาภาษาไทย
จะมีอะไรบ้างไปดูกันเลยยย

ประโยคกำกวมที่เกิดจากการวางส่วนขยาย

ประโยคกำกวมที่เกิดจากการวางส่วนขยาย เป็นประโยคกำกวมระดับประโยค เพื่อให้น้อง ๆ เห็นภาพมากขึ้นว่าการวางส่วนขยายมีผลทำให้ประโยคกลายเป็นประโยคกำกวมได้อย่างไร พี่มีตัวอย่างมาให้ดูตามนี้เลยน้า

1. “ช้างเหยียบแก้วแตก”

ความหมายที่ตีความได้ :

ช้างเหยียบแก้วทำให้แก้วแตก
ช้างเหยียบแก้วที่แตกอยู่แล้ว

ประโยคข้างต้นสามารถตีความได้ 2 ความหมาย ซึ่งเราอาจเข้าใจผิดได้ว่าผู้พูดประโยคนี้ต้องการสื่อความแบบใดกันแน่ สาเหตุที่ทำให้ประโยคนี้กำกวมเป็นเพราะ “ส่วนขยาย” นั่นเอง

โดยคำว่า “แตก” ที่เป็นส่วนขยาย สามารถขยายได้ 2 ตำแหน่ง หากคำว่า “แตก” ไปขยายคำกริยาคือคำว่า “เหยียบ” ประโยคนี้จะหมายความว่าช้างทำให้แก้วแตก แต่ถ้าคำว่า “แตก” ไปขยายกรรมคือว่า “แก้ว” ประโยคนี้จะหมายความช้างไปเหยียบแก้วที่แตกอยู่แล้วนั่นเองง

2. “ชาวบ้านนับร้อยสมัครเป็นทหารอาสาที่ชายแดนนี้”

ความหมายที่ตีความได้ :

ชาวบ้านมาสมัครเป็นทหารอาสาที่ชายแดนนี้
ชาวบ้านมาสมัครเพื่อเป็นทหารอาสาประจำชายแดนแห่งนี้

คำว่า “ที่ชายแดนนี้” เป็นส่วนขยายที่สามารถขยายได้ 2 ตำแหน่งเหมือนกับตัวอย่างที่ 1 เลย โดยหากคำว่า “ที่ชายแดนนี้” ไปขยายคำกริยาคือคำว่า “สมัคร” ประโยคนี้จะหมายความชาวบ้านมาสมัครเป็นทหารอาสาที่ชายแดนนี้ แต่ถ้าคำว่า “ที่ชายแดนนี้” ไปขยายคำว่า “ทหารอาสา” ประโยคนี้ว่าจะหมายความว่าชาวบ้านมาสมัครเพื่อเป็นทหารอาสาประจำชายแดนแห่งนี้

3. “ผู้สื่อข่าวต่างประเทศรายงานจำนวนผู้เสียชีวิตเพราะอุบัติเหตุเครื่องบินตกเพิ่มขึ้น”

ความหมายที่ตีความได้ :

จำนวนผู้เสียชีวิตเพิ่มขึ้น
อุบัติเหตุเครื่องบินตกเพิ่มขึ้น

คำว่า “เพิ่มขึ้น” เป็นส่วนขยายที่สามารถขยายได้ 2 ตำแหน่ง หากคำว่า “เพิ่มขึ้น” ไปขยาย “จำนวนผู้เสียชีวิต” ประโยคนี้จะหมายความว่าจำนวนผู้เสียชีวิตเพิ่มขึ้น แต่ถ้าคำว่า “เพิ่มขึ้น” ไปขยาย “อุบัติเหตุเครื่องบิน” ประโยคนี้จะหมายความว่าอุบัติเหตุเครื่องบินตกเพิ่มขึ้น

ประโยคกำกวมที่เกิดจากคำพ้องรูปพ้องเสียง

ประโยคกำกวมที่เกิดจากคำพ้องรูปพ้องเสียง เป็นประโยคกำกวมระดับคำ เพื่อให้น้อง ๆ เข้าใจมากขึ้นว่าคำพ้องรูป
พ้องเสียงแบบไหนที่จะทำให้ประโยคกลายเป็นประโยคกำกวม พี่ยกตัวอย่างมาให้ดูแล้วว

1. “เธอจะไปเลยเหรอ”

ความหมายที่ตีความได้ :

เธอจะไปจังหวัดเลยเหรอ
เธอจะไปตอนนี้เลยเหรอ

คำว่า “เลย” เป็นคำพ้องรูปพ้องเสียงที่สามารถตีความว่าหมายถึงชื่อจังหวัดซึ่งก็จะมีความหมายว่าเธอจะไปจังหวัดเลยเหรอ แต่นอกจากนี้คำว่า “เลย” ยังสามารถใช้เป็นคำวิเศษณ์ที่ใช้ประกอบหลังคำอื่นเพื่อเน้นความว่า “ทันที” เช่น “ทำเลย” (ทำทันที) “นอนเลย” (นอนทันที) ซึ่งถ้าหากเป็นกรณีนี้จะมีความหมายว่าเธอจะไปตอนนี้เลยเหรอ นั่นเองงง

2. “ทุกคนโปรดมาเข้าแถวหน้ากระดาน”

ความหมายที่ตีความได้ :

ทุกคนมาเข้าแถวบริเวณหน้ากระดาน
ทุกคนมาเข้าแถวแบบหน้ากระดาน

คำว่า “หน้ากระดาน” สามารถตีความได้ 2 ความหมายคือ หมายถึงบริเวณหน้ากระดาน หากเป็นความหมายนี้จะมีความหมายว่าทุกคนมาเข้าแถวบริเวณหน้ากระดาน แต่นอกจากนี้ “หน้ากระดาน” ยังสามารถหมายถึง มีลักษณะเรียงแถวไหล่ต่อไหล่หันหน้าไปทางเดียวกัน หากเป็นความหมายนี้จะมีความหมายว่าทุกคนมาเข้าแถวแบบหน้ากระดาน

3. “ชุมชนบ้านปางห้าเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวมีส่วนร่วมในการทําลายกระดาษสา”

ความหมายที่ตีความได้ :

ชุมชนบ้านปางห้าเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวมีส่วนร่วมในการทําลวดลายกระดาษสา
ชุมชนบ้านปางห้าเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวมีส่วนร่วมในการทำลายกระดาษสาทิ้ง

คำว่า “ทำลาย” สามารถตีความได้ 2 ความหมาย โดยในบริบทนี้อาจหมายถึง ทำลวดลายของกระดาษสา หากเป็นความหมายนี้จะมีความหมายว่า ชุมชนบ้านปางห้าเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวมีส่วนร่วมในการทําลวดลายกระดาษสา แต่นอกจากนี้คำว่า “ทำลาย” ยังสามารถหมายถึง ทำให้หมดสิ้นไป ซึ่งถ้าหากเป็นความหมายนี้จะมีความหมายว่า ชุมชนบ้านปางห้าเปิดโอกาสให้นักท่องเที่ยวมีส่วนร่วมในการทําลายกระดาษสาทิ้งน้า

และนี่ก็คือประโยคกำกวมทั้ง 2 ประเภทที่เคยออกข้อสอบ A-Level และ 9 วิชาสามัญ ภาษาไทย พี่แอบกระซิบให้อีกนิดว่าข้อสอบภาษาไทยในระดับสอบเข้ามหาวิทยาลัยโดยปกติแล้วจะถามว่าตรง ๆ เลยว่า “ข้อใดเป็นประโยคกำกวม” ซึ่งออกสอบปีละ 1-2 ข้อ แต่ ๆๆ ข้อสอบ A-Level ภาษาไทย ปี 68 ล่าสุดนี้ ถามถึงประเภทของประโยคกำกวมด้วย ดังนั้นน้อง ๆ จึงควรเข้าใจประเภทของประโยคกำกวมที่พี่อธิบายไปข้างต้น ควบคู่กับการฝึกทำโจทย์เพื่อหาประโยคกำกวมด้วยน้า

ติว A-Level ภาษาไทยกับ SmartMathPro

พี่ขอแนะนำตัวช่วยอย่าง คอร์สเตรียมสอบมหาลัยฯ ของ SmartMathPro เลยย มีให้เลือกมากมายทั้งสนาม TGAT / TPAT หรือ A-Level และสอนโดยติวเตอร์ที่มีความเชี่ยวชาญในแต่ละวิชาด้วยไม่ว่าจะเป็น พี่ปั้น, อ.ขลุ่ย, พี่หมออู๋,
ครูกอล์ฟ, พี่ลัคกี้, พี่เกม GAT ENG COOL COOL, พี่ฟาร์ม

โดยในแต่ละคอร์สจะสอนปูพื้นฐานแบบละเอียด อิงตาม Test Blueprint ปีล่าสุด (ใครที่พื้นฐานไม่แน่นก็สามารถเรียนได้) พร้อมพาตะลุยโจทย์แบบไต่ระดับ ตั้งแต่โจทย์ซ้อมมือไปจนถึงข้อสอบเก่าหรือโจทย์ที่ใกล้เคียงกับข้อสอบจริง แถมยังแจกเทคนิคในการทำข้อสอบที่จะช่วยให้น้อง ๆ ทำข้อสอบได้เร็วขึ้นและช่วยเพิ่มโอกาสในการอัปคะแนนให้อีกด้วย สำหรับน้อง ๆ คนไหนที่สมัครตอนนี้ รับฟรี Unseen Mock Test ชุดพิเศษ และสิทธิพิเศษต่าง ๆ ประจำเดือน ถ้าใครสนใจ คลิก เข้ามาดูรายละเอียดแต่ละคอร์สได้เลยยย

ตัวอย่างข้อสอบ A-Level ประโยคกำกวม

หลังจากที่ได้ดูตัวอย่างประโยคกำกวมทั้งแบบระดับประโยคและระดับคำกันไปแล้ว ก็มาดูตัวอย่างโจทย์จากข้อสอบ A-Level ภาษาไทยกันจริง ๆ บ้าง เพื่อให้ทุกคนได้เข้าใจเรื่องประโยคกำกวมมากขึ้น พี่แนะนำว่าให้น้อง ๆ ลองอ่านโจทย์และตัวเลือกแล้วลองทำดูก่อนอ่านเฉลยน้า จะได้เป็นการฝึกฝนตนเองไปด้วยยยย

เฉลย

เฉลย ข้อ 3. งานแต่งงานจัดขึ้นเมื่อวันจันทร์ มีแขกมาร่วมงานเป็นจำนวนมาก
อธิบาย ข้อ 3. เป็นประโยคกำกวมที่เกิดจากคำพ้องรูปพ้องเสียง ซึ่งคำพ้องรูปพ้องเสียงที่นั่นคือ “แขก” โดยคำว่าแขกอาจหมายถึง
– ผู้มาหา, ผู้มาแต่อื่น, ผู้ที่มาร่วมงานพิธีของเจ้าภาพ, บางทีเรียกว่า แขกเหรื่อ
– คำเรียกชาวอินเดีย ศรีลังกา ปากีสถาน บังกลาเทศ อัฟกานิสถาน เนปาล ชวา มลายู ชาวเอเชียตะวันออกกลางและตะวันออกใกล้
ดังนั้นประโยคในตัวเลือก 3 จึงสามารถตีความได้ 2 ความหมาย คือ
– งานแต่งงานมีแขกผู้มาหาเป็นจำนวนมาก
– งานแต่งงานมีชาวแขกมาเป็นจำนวนมาก

เฉลย

เฉลย ตัวเลือกที่ 5 เขาโทรศัพท์หาเพื่อนที่หมู่บ้านนี้
อธิบาย ตัวเลือกที่ 1 2 3 และ 4 เป็นการกำกวมที่มีสาเหตุจากคำพ้องรูปพ้องเสียงในคำว่า สระ / ตา / เลย / มัน

ส่วนตัวเลือกที่ 5 เป็นประโยคกำกวมเนื่องจากการวางส่วนขยาย ทำให้สามารถตีความหมายได้ 2 ความหมายว่า “เขาโทรศัพท์หาเพื่อนที่อยู่ในหมู่บ้านนี้” หรือ “เขาโทรศัพท์หาเพื่อนขณะที่อยู่ในหมู่บ้านนี้”

ดูคลิปติว A-Level ภาษาไทย เรื่องหลักภาษา (ประโยคกำกวม)

ติดตามคลิปติว A Level อื่น ๆ ได้ทาง YouTube Channel : SmartMathPro

นอกจากจะพบเจอในชีวิตประจำวันแล้ว ประโยคกำกวมยังเป็นอีกเรื่องในข้อบกพร่องในการใช้ภาษาไทยที่ถูกนำไปออกสอบในวิชา A-Level ภาษาไทยอีกด้วย ดังนั้นพี่แนะนำให้ทุกคนทบทวนเรื่องประโยคกำกวมไว้ด้วย ฝึกทำโจทย์ วิเคราะห์เยอะ ๆ เลย เพราะสนามสอบ A-Level เป็นอีกหนึ่งสนามสอบที่สามารถยื่นคะแนนได้ในหลายคณะ ดังนั้นพี่ไม่อยากให้น้อง ๆ เทวิชานี้น้า